Kontrolsüz kavşak, kavşak kollarının birbirine üstünlüğü olmayan kavşaklardır. Daha basit bir ifadeyle ilk geçiş hakkının kime ait olduğu yatay ve dikey trafik işaret ve levhalarıyla belirlenmeyen kavşak türlerine kontrolsüz kavşak denir.
Kavşak nedir, kavşak kollarının birbirine üstünlüğü nasıl ve nelere göre belirlenir, kontrolsüz kavşakta ilk geçiş hakkı kimindir hadi gelin hepsini tek tek inceleyelim.
İçindekiler
Kavşak nedir ?
Kavşak İki veya daha fazla karayolunun kesişmesi veya birleşmesi ile oluşan ortak alandır. Birbiriyle kesişen iki ve daha fazla karayolunun bağlantı noktasına kavşak denir.
Yani araç ile araç, araç ile yaya gibi yol kullanıcılarının karşılaştıkları yerlerdir.
Kontrolsüz Kavşak Levhası Nedir ?
Kontrolsüz kavşak levhası da vardır ama genel olarak kullanılmaz, nadiren kullanılsa da biz size bu levhanın tam olarak ne anlam ifade ettiğini anlatacağız.
Kavşağın kontrolsüz kavşak olduğunu bildirir ve kontrolsüz kavşak kurallarına göre geçişlerin yapılması gerektiği anlamı taşımaktadır yolun ana yol veya tali yol olduğu anlamı taşımamaktadır.
Kavşak Kollarının Üstünlüğü Nedir ?
Kavşak Kollarının üstünlüğü Çok basit bir ifadeyle hangi yolun ana yol konumunda hangi yolunun tali yol konumunda olduğu trafik işareti veya trafik levhasıyla belirlenmiş kavşak kolunun bir birine üstünlüğüdür. Ana yoldan gelen araç sürücüleri tali yoldan gelen araç sürücülerine göre ilk geçiş hakkına sahiptir.
Anayol :Ana trafiğe açık olan ve bunu kesen karayolundaki trafiğin, bu yolu geçerken veya bu yola girerken, ilk geçiş hakkını vermesi gerektiği işaretlerle belirlenmiş karayoludur.
Tali yol: Genel olarak üzerindeki trafik yoğunluğu bakımından, bağlandığı yoldan daha az önemde olan yoldur.
Peki yolun ana yol veye tali yol olarak belirten trafik levhaları hangileridir dediğinizi duyar gibiyiz hemen trafik levhalarına geçelim.
Ana Yol Levhası Nedir ?
Ana yol levhası bu yoldan gelen araç sürücülerinin ilk geçiş hakkına sahip olduğu anlamı taşımaktadır ayrıca bu yolun yani kavşak kolunun diğer kavşak kollarına üstünlüğü anlamına gelmektedir. Kavşak kollarından birinde bu levha var ise diğer kavşak kollarına dur veya yol ver levhası vardır.
Yol Ver Levhası Nedir ?
Yol ver levhası bu yoldan gelen araç sürücülerinin kavşak köşe başına geldiğinde durup kavşağa kontrol edip var ise kavşaktaki diğer araçlara yol vermesi gerektiği anlamı taşımaktadır ayrıca bu yolun yani kavşak kolunun diğer kavşak kollarına üstünlüğü olmadığına ve yolun tali yol olduğu anlamına gelmektedir. Kavşak kollarından birinde bu levha var ise diğer kavşak kollarına ana yol levhası vardır.
Dur Levhası Nedir ?
Dur levhası bu yoldan gelen araç sürücülerinin kavşak köşe başına geldiğinde durup kavşağa kontrol edip var ise kavşaktaki diğer araçlara yol vermesi gerektiği anlamı taşımaktadır ayrıca bu yolun yani kavşak kolunun diğer kavşak kollarına üstünlüğü olmadığına ve yolun tali yol olduğu anlamına gelmektedir. Kavşak kollarından birinde bu levha var ise diğer kavşak kollarına ana yol levhası vardır.
Ana Yol Tali Yol Levhası Nedir ?
Ana Yol Tali Yol levhası bu levha ana yolda bulunan araçlar için kullanılır, yolun devamında bir kavşak olduğunu yolun sağından ve solundan kavşağa tali yoldan araçlar katılabileceğini bildirmektedir.
Kavşakta bu levha var ise bu kavşak kolunun diğer kavşak kollarına üstünlüğü olduğu anlamına gelmektedir. Kavşak kollarından birinde bu levha var ise diğer kavşak kollarına dur veya yol ver levhası vardır.
Ayrıca ana yol tali yol levhası kavşağın katılım türüne göre farklılıklar gösterebilir sadece kavşak kollarının nasıl kesiştiği hakkında bilgi verir tüm kurallar aynıdır diğer ana yol tali yol levhalarının sadece aşağıdaki görsellerden de görüleceği üzere kavşak kollarının kesişim şekilleri farklıdır.
Kontrolsüz Kavşak Ne Demektir ?
Kontrolsüz kavşak ne demektir özetleyecek olursak kavşak kollarının üstünlüğünü belirtilmeyen yani yolun ana yol veya tali yol olduğu trafik işaretleri ile belirtilmediği veya kontrolsüz kavşak levhası ile belirtilen kavşaktır.
Peki bu kavşakta ana yol veya tali yol belirtilmiyorsa hangi araç önce geçecek hemen açıklayalım.
Kontrolsüz Kavşakta İlk Geçiş Hakkı Kimindir ?
Kontrolsüz kavşakta ilk geçiş hakkı halk arasında bilinen en büyük yanlıştır !
Çünkü bugüne kadar sürücü kursları dahil olmak üzere hep bize caddeden gelenin ilk geçiş hakkı var diye öğretildi ama tamamen yanlış ‘ Karayolları trafik kanununda ‘ ve ‘ Karayolları trafik yönetmeliğinde ‘ ilk geçiş hakkı caddeden gelen aracındır şeklinde bir madde yoktur yukarıda trafik işaretleri ve trafik levhalarıyla detaylıca da anlattığımız gibi hem karayolları trafik kanunun da hem de karayolları trafik yönetmeliğin de ana yol, tali yol tanımlaması yapılmıştır ‘ caddeden gelen araçların sokaktan gelen araçlara karşı bir üstünlüğü yoktur ‘ .
Ama “ben caddeden geliyorum sen ara sokaktan geliyorsun ilk geçiş hakkı benim” gibi sıklıkla cümleler duyarız tekrar belirtmek istiyoruz böyle bir kanun yok Ancak Tramer Sigorta Bilgi Merkezi (SBM) bu yönde karar verip mağduriyetlere sebeb olmaktadır !
Eğer ki böyle trafik kazası yaptıysanız ‘ ücretsiz ‘ olarak ‘ trafik sözlük ‘ iletişim numaralarımızdan bizlere ulaşabilirsiniz ve bu davalarda %100 başarı sağlamaktayız. Peki caddeden veya sokaktan gelmenin bir hükmü yoksa ilk geçiş hakkı kimindir ?
- Bütün sürücüler geçiş üstünlüğüne sahip olan araçlara,
- Motorsuz araç sürücüleri motorlu araçlara,
- Motorlu araçlardan soldaki sağdan gelen araca,
- Dönüş yapan sürücüler, doğru geçmekte olan araçlara
Geçiş hakkını vermek zorundadırlar.
Gerek Karayolları Trafik Kanunu 57. Maddesi gerekse de Karayolları Trafik Yönetmeliği 109. Maddesi açık ve net bir şekilde ilk geçiş hakkının hangi araçta olduğunu belirtmiştir.
Özetleyecek olursak geçiş üstünlüğüne sahip araçlar istisna olmak üzere kontrolsüz kavşakta sağdan gelen aracın ilk geçiş hakkı vardır ama sağdan gelen araç sağa veya sola dönüş yapacak ise ilk geçiş hakkı soldan gelen aracındır.
Geçiş Üstünlüğüne Sahip Araçlar Nelerdir ?
Bütün kavşak karşılaşmalarında da geçerli olmak koşuluyla geçiş üstünlüğüne sahip tüm araçlara yol vermek zorundayız.
Geçiş üstünlüğüne sahip araçlar öncelik sırasıyla şunlardır:
- Cankurtaran araçları, yaralı veya acil hasta taşıyan araçlar,
- İtfaiye araçları, orman yangınlarıyla mücadele eden araçlar,
- Hükümlü veya sanığı takip eden veya emniyet ve asayişi korumak için acele olay yerine giden zabıta araçları,
- Bir trafik suçu işleyerek kaçan aracı takip eden veya trafik güvenliğini koruma veya trafik kazasına el koyma amacıyla olay veya kaza yerine gitmekte olan görevlilere ait araçlar,
- Afet ve acil durum hâllerinde afet ve acil durum hizmetlerinde görevli bulunan araçlar,
- Koruma ile görevli ve korunan araçlar,
Bu hak, halkın can ve mal güvenliğini tehlikeye sokmamak,duyulur ve görünür geçiş üstünlüğü işaretini vermek şartı ile kullanılır.
Geçiş üstünlüğüne sahip araçlar için Karayolları Trafik Kanunu 71. Maddesini inceleyebilirsiniz
Kontrolsüz Kavşakta Yapılması Gerekenler ?
Kontrolsüz kavşakta yapılması gerekenler diğer tüm kavşaklarda yapılması gerekenlerle aynıdır her ne kadar ilk geçiş hakkı sizde de olmuş olsa kavşağa yaklaşırken yavaşlamak ve kontrollü olmak zorundasınız.
Yolun sağından da gelseniz ilk geçiş hakkı karşılaşma halinde ilk geçecek aracı belirtmektedir kavşağa süratli dikkatsiz ve tedbirsiz girebileceği anlamında değildir trafikte her an dikkatli olmak zorundayız.
Sınav Soruları
Yazımızı okuyan herkes sürücü belgesi sınav soruları (ehliyet sınav soruları) rahatlıkla cevaplayabilir klasik soru cevap öğrenmek yerine kanuni dayanaklarıyla birlikte trafik levhalarının anlamlarıyla öğrenmek sizin için en doğrusu olacaktır çünkü sınavda doğru şıkkı işaretlemekle trafik konuları bitmiyor.
Çünkü gerçek sınav sürücü belgenizi yani ehliyetinizi aldığınız zaman başlayacaktır.
Bütün dikkat edilmesi gerekenleri, doğru bilinen en büyük yanlışı açıkladık artık sizlerde kontrolsüz kavşak karşılaşmalarında daha bilinçli bir şekilde hareket etmiş olacaksınız.
Kazasız günler dileriz.
