Asli Kusur Nedir? Trafik Kazalarında Asli Kusur

Sürücülerin ve kazazedelerin kafalarını sıkça kurcalayan konu olan “Asli Kusur Nedir?” konusunda öğretici ve bilgilendirici bir rehber hazırladık.

Teknik detaylara geçmeden önce trafik kazası kusur oranına itiraz etmek istiyorsanız www.trafiksozluk.com/trafik-kazasi-kusur-orani-itirazi/ yazımızı mutlaka okuyun.

Asli Kusur Nedir?

Kazada asli kusur nedir? Trafik kazasında birinci derecede kazanın meydana gelmesinde etken olan asıl kural ihlaline asli kusur denir. Başka bir ifadeyle trafik kanununda belirtilen asıl sebep sayılan maddelerden birini veya birden fazlasını ihlal etmektir.

Kara yolu üzerinde bir veya birden fazla aracın karışmış olduğu maddi zararla, yaralanmayla veya ölümle sonuçlanmış olaylara trafik kazası denir.

Görevli kişilerin kaza incelemesi ve araştırması yaparken ilk dikkat ettiği konu neden bu kazanın olduğunu tespit etmeye çalışmaktır.

Yapılan araştırma ve incelemede kimin hatası sonrası trafik kazası olmuş ise sorumlu sayılır.

Elbette birçok sebepten dolayı kaza meydana gelebilir, hangi ihlallerin asli hangi ihlallerin tali olduğunu, oranların nasıl belirlendiğini, rücu oranları % kaç olduğu, itiraz nasıl yapılır gibi merak ettiğiniz tüm soruların cevabını sizler için yazdık.

Tali Kusur Nedir?

Trafik kazasının oluşmasındaki asli ihlaller dışındaki kural hatalarına tali kusur denir.

Elbette hata yapmak istemeyiz ama bir anlık dalgınlık cümlesinin arkasına saklanmakta doğru bir yaklaşım olmayacaktır.

Tali kural ihlalleri sorumluluğu ortadan kaldırmaz sadece ikinci dereceden sorumluluk yükler.

Daha fazla bilgi sahibi olmak isterseniz tali kusur nedir yazımızı okuyabilirsiniz.

Tali Kusur Cezası Ne Demek?

Tali kusur ne demek olduğundan bahsettik ve trafik mevzuatları hükümlerince bu ihlallerin idari para cezası olarak bir karşılığı var ve buna tali kusur cezası denilmektedir.

Aslında kazaya karışan kişilerden duymaya alıştığımız;

“yolda giderken bir anda karşıma çıktı”

Cümlesinde bile tali bir ihlal vardır.

Çünkü ilk geçiş hakkına sahip araç sürücüsü bile kavşağa yaklaşırken yavaşlamak zorundadır.

Kavşağa yaklaşırken kullandığı aracın hızını azaltmayan sürücülere 108 TL 52/1-a trafik cezası uygulanır.

Asli Kusur Tali Kusur Sigorta

Asli kusur tali kusur sigorta şirketleri için çok önemli bir unsurdur. Çünkü belirlenen oranlar doğrultusunda sigorta şirketleri maddi hasar miktarlarını kendi aralarında birbirlerinden rücu yapmaktadır.

Kısa bir örnek vererek açıklayalım kazada %25 hatalı olan bir sürücü;

• Aracındaki masrafların %75‘ini,
• Aracında oluşan araç değer kaybının %75‘ini,
• Varsa yaralanma tazminatının %75‘ini

Alabilir. Bu ödemeleri de sigorta şirketleri yaptığı için en az bizler kadar sigorta firmalarının da dikkat ettiği bir konudur.

Asli Kusurlu Sayılan Haller Nelerdir?

Trafik kazasında sürücü hatalarının tespiti ile ilgili olarak ktk 84. maddesi on üç farklı durum belirlemiştir. Peki bu haller nelerdir?

• 84/A görevli kişilerin dur işaretinde veya kırmızı ışıkta geçme
• 84/B taşıt giremez levhası bulunan yola veya bölünmüş yollarda karşı şeride ters şeride girme
• 84/C şerit sayısı iki veya daha fazla olan yollarda karşı şeride girme
• 84/D öndeki araca arkadan çarpma (takip mesafesini korumamak)
• 84/E geçmenin yasak olduğu yoldaki öndeki aracı geçmek
• 84/F şerit izleme ve şerit değiştirme manevrasını yanlış yapmak
• 84/G şerit ihlali yapmak
• 84/H kavşakta ilk geçiş hakkı olan araca geçiş hakkı vermemek
• 84/İ yolun dar olduğu yerde geçiş önceliğini ihlal etmek
• 84/J genel olarak belirtilen manevraları hatalı yapmak
• 84/K zorunlu durumlar haricinde yerleşim birimi dışında kara yolu üzerinde durmak veya park etmek
• 84/L nizami olarak park halinde bulunan arabaya çarpmak

Sürücüler için asli sayılan haller bunlardır.

Bu maddeler içinde hayatın olağan akışında çok fazla gördüğümüz ve bildiğimiz “arkadan çarpma asli kusur” 84/d maddesidir.

Buradaki maddeler haricindeki diğer maddeler tali kusur sayılmaktadır. Ancak tam da bu noktada gerek trafik yönetmeliğinde gerekse de kanununda çelişki vardır.

Çünkü yayalar ile ilgili herhangi bir hüküm olmamasına rağmen trafik jandarma ve polis görevlileri trafik kazası tespit tutanağı tanzim ettiklerinde yayaların uyması gereken kural ve kaideleri belirleyen ktk 68. Maddesini yayalar için asil ihlallerden kabul etmektedirler.

Yaya Asli Kusurları Nelerdir?

Trafik denilince hiç şüphesiz ki aklımıza ilk gelenlerden biri araçlar diğeri ise sürücülerdir. Aslında hiçte öyle değil çünkü sürücüler ve araçların haricine yayalar, yolcular hatta hayvanlarda trafiğin kelime anlamı içerisinde bulunmaktadır.

Hep kaza dediğimizde arabaların çarpışması gözümüzde canlanır ne yazık ki yayaya çarpma kaza sayıları da küçümsenmeyecek kadar fazladır.

Elbette sadece araç sürücüleri hata yapmaz, yayalar ve yolcularda kural ihlali yapabilir. Peki yaya asli kusurları nelerdir hemen tek tek açıklayalım.

• 68/1A-1 gece veya gündüz görüşün az olduğu zamanlarda olası bir çarpışmayı önleyici tedbir, önlem almamak
• 68/1A-2 yayalar için ayrılmış yaya yollarının kullanılamaması veya yaya yolu olmayan yollarda araç yolunda tehlike yaratarak yürümek
• 68/1A-3 yolun her iki tarafında da yaya yolu olmayan iki yönlü karayolunda yolun sol kenarını kullanmamak
• 68/1B-1 yayalar için bulunun trafik ışıklı işaretlerine veya levhalarına uymamak
• 68/1B-2 karşıdan karşıya geçiş yapmak isterken trafik işaretlerine uymamak
• 68/1C yaya veya taşıt yollarında tehlike davranışlarda bulunmak

Yayalar için asli kusur sayılmaktadır.

Tekrar belirtmekte fayda var asli kusur trafik kazası mevzuatlarında böyle bir hüküm olmamasına rağmen trafik literatüründe böyle kabul görmektedir.

Asli Kusur Maddeleri ve Anlamları

Asli kusur ne demek olduğunu ve hangi durumlar olduğunu belirttik şimdi ise asli kusur maddeleri hangileri ve anlamlarının ne olduğunu açıklamaya geldi.

Asli Kusur Maddeleri ve Anlamları Nelerdir?

• 46/2a hızının gerektirdiği şeritte araba kullanmamak
• 46/2b şerit değiştirmeden önce gireceği şeridi kontrol etmemek
• 46/2c tehlikeli şekilde şerit değiştirmek
• 46/2d sürekli sol şeritte araba kullanmak
• 46/2e büyük araçların sağ şeridi kullanmamaları
• 46/2f emniyet şeridi veya bankette araç sürmek
• 46/2g ardı ardına tehlikeli şerit değiştirmek (makas atmak)
• 46/2h ters şeride girmek
• 47/1a kırmızı ışık yanarken veya görevli kişinin dur işaretinde geçmek
• 47/1b kırmızı ışıkta geçmek
• 53/1a sağa dönüşü hatalı yapmak
• 53/1b sola dönüşü hatalı yapmak
• 53/1c dönel kavşak kuralını ihlal etmek
• 53/1d dönel kavşakta geriye dönmek kuralını ihlal etmek
• 53/2 sola veya sağa dönerken varsa yayalara ilk geçiş hakkını vermemek
• 54/1a hatalı sollama yapmak
• 54/1b önündeki arabayı geçmenin yasak olduğu yerde geçmek
• 56/1a hatalı şerit izleme veya şerit değiştirme yapmak
• 56/1b yokuşlu yollarda yokuş çıkan araca ilk geçiş hakkını vermemek
• 56/1c arkadan çarpma
• 56/1d çok yavaş araç sürmek veya aniden durmak
• 56/1e yolun dar olduğu yerlerde geçiş önceliği kuralını ihlal etmek
• 57/1a kavşaklarda geçiş hakkını ihlal etmek
• 57/1b kavşaklarda geçiş üstünlüğü olan araca ilk geçiş hakkını vermemek
• 57/1c kontrolsüz kavşak kurallarına uymamak
• 57/1d yeşil ışık yansa dahi kavşak dolu ise kavşağa girmek
• 57/1e kavşak içinde durmak
• 57/1f raylı sistemin bulunduğu kavşaklarda kurala uymamak
• 59 yerleşim yeri dışında zorunlu bir sebep yokken kara yolunda durmak veya park etmek
• 67/1a hatalı manevra yapmak
• 67/1b hatalı geriye dönmek
• 67/1c şerit değiştirmeden önce sinyal vermemek
• 67/1d el freni çekerek tehlikeli dönüş ve drift yapmak

Asli kusur maddeleri sayılmaktadır.

Asli Kusur Tali Kusur Yüzde Oranları

Trafik kazalarındaki bilirkişiler 2012 yılına kadar 8’de 8 kusur olarak değerlendirmekteydi. Ancak trafik yönetmeliğinin 156. Maddesindeki, kaza tespit tutanağı tanzim eden görevliler oran belirtmeden kazanın oluşumunda kimin hangi kuralı ihlal ettiğini belirtmesi yeterli olacağı yönünde 21 Mart 2012 yılında yapılan değişiklikle 8’de 8 veya 8’de 2 gibi oranlar belirtilmemektedir.

Peki trafik kazalarında kusur oranı nasıl belirlenir hemen açıklayalım. Sigorta şirketleri ve bilirkişiler genel olarak;

• asli kusur yüzde oranı %75
• tali kusur yüzde oranı %25

olarak kabul etmektedir. Trafik kazasının oluşumunda her iki sürücü veya yaya ihlali asli – asli veya tali – tali olması durumunda ise %50 – %50 oranı olarak kabul görür.

Ancak meydana gelen kazanın oluşumunda tek bir hatalı taraf var ise ister asli ister tali olsun;

• kusur yüzde oranı %100

Kabul edilir.

Asli Kusur Cezaları Nelerdir?

Trafik kazalarında somut olarak ihlal tespit edilebiliyorsa trafik cezası yazılır ve asli kusur cezaları denir. Ancak diğer durumlarda ceza uygulanmamaktadır.

Somut tespit nedir hemen açıklık getirelim. Kırmızı ışık yanarken bir aracın geçmesi sonucunda kaza meydana geliyor ve araç içi kamerası, mobesse kamerası, çevre iş yerleri veya konutlardan elde edilen kamera kayıtları ile bu durum somut olarak tespit edilebiliyorsa 47/1-b trafik cezası yazılır.

Ancak bu tarz haller dışında ceza yazılmamaktadır. Eğer ki ceza yazılacak olsaydı hangi cezanın kaç lira olduğunu merak ediyor musunuz?

Asli Kusur Cezaları Listesi

• 46 2a hızının gerektirdiği şeritte araba kullanmamak 235 TL
• 46 2b şerit değiştirmeden önce gireceği şeridi kontrol etmemek 235 TL
• 46 2c tehlikeli şekilde şerit değiştirmek 235 TL
• 46 2d sürekli sol şeritte araba kullanmak 235 TL
• 46 2e büyük araçların sağ şeridi kullanmamaları 488 TL
• 46 2f emniyet şeridi veya bankette araç sürmek 1002 TL
• 46 2g ardı ardına tehlikeli şerit değiştirmek (makas atmak) 1002 TL
• 46 2h ters şeride girmek 1002 TL
• 47 1a kırmızı ışık yanarken veya görevli kişinin dur işaretinde geçmek 235 TL
• 47 1b kırmızı ışıkta geçmek 235 TL
• 53 1a sağa dönüşü hatalı yapmak 108 TL
• 53 1b sola dönüşü hatalı yapmak 108 TL
• 53 1c dönel kavşak kuralını ihlal etmek 108 TL
• 53 1d dönel kavşakta geriye dönmek kuralını ihlal etmek 108 TL
• 53/2 sola veya sağa dönerken varsa yayalara ilk geçiş hakkını vermemek 108 TL
• 54 1a hatalı sollama yapmak 235 TL
• 54 1b önündeki arabayı geçmenin yasak olduğu yerde geçmek 235 TL
• 56 1a hatalı şerit izleme veya şerit değiştirme yapmak 108 TL
• 56 1b yokuşlu yollarda yokuş çıkan araca ilk geçiş hakkını vermemek 108 TL
• 56 1c arkadan çarpma 108 TL
• 56 1d çok yavaş araç sürmek veya aniden durmak 108 TL
• 56 1e yolun dar olduğu yerlerde geçiş önceliği kuralını ihlal etmek 108 TL
• 57 1a kavşaklarda geçiş hakkını ihlal etmek 108 TL
• 57 1b kavşaklarda geçiş üstünlüğü olan araca ilk geçiş hakkını vermemek 108 TL
• 57 1c kontrolsüz kavşak kurallarına uymamak 108 TL
• 57 1d yeşil ışık yansa dahi kavşak dolu ise kavşağa girmek 108 TL
• 57 1e kavşak içinde durmak 108 TL
• 57 1f raylı sistemin bulunduğu kavşaklarda kurala uymamak 108 TL
• 59  yerleşim yeri dışında zorunlu bir sebep yokken kara yolunda durmak veya park etmek 108 TL
• 67 1a hatalı manevra yapmak 235 TL
• 67 1b hatalı geriye dönmek 235 TL
• 67 1c şerit değiştirmeden önce sinyal vermemek 235 TL
• 67 1d el freni çekerek tehlikeli dönüş ve drift yapmak 5010 TL

Trafik Kazası Kusur Oranına İtiraz

Artık asli kusur nedir biliyoruz ve trafik kazasında asli kusurlu bulundunuz itiraz etmek istiyorsunuz ne yapmalısınız.

Anlaşmalı kaza tespit tutanağı KTT bildiğiniz üzere tramer olarak da bilinen sigorta bilgi merkezi SBM sistemine ilgili evrakların yüklenmesi ve tramer komisyonu kanaati doğrultusunda oran dağılımı yapmaktadır.

Hatalı taraf olarak sizi belirlediklerinde tramer itiraz sayfasından itiraz edebilirsiniz. Ne yazık ki sbm sistemi tali kusurları değerlendirmeye almaz ve itirazların büyük çoğunluğu sonucu değiştirmemektedir.

Jandarma veya polis ekiplerince düzenlenen kaza tespit tutanakları ise hukuk mercilerine itirazın yapılması gerekmektedir ve doğru yol haritası ile hareket etmezseniz yıllarca sürebilir sizi bıktırabilir.

Sadece söylem olarak haklı olduğunuzu söylemeniz veya düşünmeniz yetersizdir daha da ötesini söyleyelim sigortacınızın, kaportacınızın, bir arkadaşınızın avukat kuzenin, adliyede çalışan komşunuzun kişisel yorumları sizleri hataya düşürmesin her konuda olduğu gibi bu konu da işini iyi ve doğru yapan kişilerden fikir alın nitekim aslında kanun ve yönetmelik hükümleri açık ve nettir.

Trafik Sözlük ekibi ücretsiz olarak kazalarınızı adli bilirkişilerimiz tarafından incelenerek sizlere yardımcı olmaktayız tek yapmanız gereken destek hattımız üzerinden bizlere ulaşmak olacak.

Kazasız günler dileriz.